मुख्य सामग्रीवर वगळा

सुगीचे दिस..! भाग - ११

सुगीचे दिस..! भाग - ११

पाटील सांगावा सांगून गेले, अन् मायने बिगी बिगी आवरून पहाटेची न्याहारी करायला म्हणून मला आवाज दिला. मी तुळसा नानीच्या टपरीवर बसून गप्पा झोडीत बसलो होतो. आजाच्याला नारळी सप्त्याची समाप्ती होणार होती. मग साऱ्या गावात रांगोळ्या काढून झाल्या होत्या, पालखी निघायची तयारी सुरू होती. सावता माळ्याच्या देवळात स्वयंपाक चालू होता. काल वावधन आल्यानं सगळ्यांची भंबेरी उडाली होती मात्र वेळीच पाऊस न पडल्याने सगळ्यांचा जीवात जीव आला होता. आता मात्र सप्त्याची सांगता कुठलेही विघ्न न येता होणार होती.

सप्त्याची सांगता असूनही आम्हाला आज घरी थांबता येणार नव्हतं, कारण पाटलांनी धाडलेला सांगावा अन् सध्या उक्त्यात सुरू असलेली कामाची रेलचेल त्यामुळं गावात आज धामधूम असूनही आम्ही निवांत होतो. मायना आवाज दिला तसा मी पहाटेच्या न्याहारीसाठी आमच्या झोपडीवजा घराकडे निघालो. मायची बीगीनेच कामाची आवराआवर सुरू होती,वमी एका थाटलीत उलीसं कोड्यास घेऊन भाकरीचा तुकडा मोडून तिच्यात बुडवून खात बसलो होतो. माय परसदारी असलेल्या चुल्हीतून राखुंडा घेऊन बासनं करत बसली होती.

तितक्यात इस्माईल आणि त्याची माय अन् शांत आक्का आमच्या घराच्या दिशेनं मला बोडक्या बाभळीच्या पल्ल्याड दिसल्या. मी ही पटकन भाकर खाऊन, मायना घासलेली बासनं घरात ठेवली अन् मायने बांधलेल्या भाकरीच्या पेंडक्याला घमिल्यात ठेऊन दाराला कडीकोंड्यात अडकवून निघालो. मायना डोक्यावर पदर घेतला अन् माय, शांता मामी इस्माईलची माय यांच्या संगतीने वाटेला लागली.

इस्माईलने सावता माळ्याच्या देवळात सुरू असलेल्या सप्त्याच्या स्वयंपाकातून दोन गिल्लासात भरून बुंदी आणली. त्यातील एक गिल्लास मला देऊन तो ही एका गिल्लासातील बुंदी खाऊ लागला. आज पहाटेच लवकर जाऊन सांजेच्या चारच्या पारापर्यंत कांदे काढायचं काम पूर्ण होण्याचा अंदाज होता. काम पूर्ण झालं की मग तिकडून येताना पाटील घरी खायला काही म्हणून काही दुभळके, डोंगळे कांदे आम्हाला निवडून देणार होता.

काही नसल्यापेक्षा बरं म्हणून आम्ही आज खुश होतो. कामाचा उरक बघून काम पटकन करून चारच्या पारगाला घरी यायचं. जमलं तर सप्त्याची सांगता पण हाती लागल, म्हणून आम्ही वाटेनं जरा पाय उचलूनच घेतले आणि पाटलांच्या वावराला जवळ करायला लागलो. पहाटच सगळ्या गावात सप्त्याची सुरू असलेली लगबग आणि आमचं कामाला जाण्याची लगबग बघून गावातल्या घरी असलेल्या बायका इस्माईलच्या मायला अन् शांता मामीला प्रश्न करू लागली.

डोक्यावरील पाटी सांभाळत तिघी एकमेकांना बघून गावातल्या बायकांच्या प्रश्नांची उत्तरे देऊ लागली . मी अन् इस्माईल बुंदी खात चालत असल्यानं गावातली पारावर बसलेली माणसं आमची फजिती होईल आम्ही चिडू म्हणून आमची मजाक उडवू लागले. आम्हाला म्हणू लागले छोट्या कामदार पोरांना रोज गावची उखीडे हिंडणारे तुम्ही आज तरी घरी राहून गावच्या कार्यात वाढूसवरू लागायला रहायचं होतं. पण; आमचं काम आमच्या गरिबीच्या अठरा विश्व दारिद्य्र असलेल्या परिस्थितीमध्ये किती महत्त्वाचं अन् उद्याचे येणारे दिवस त्यावरच आमचं घर चालणार होतं हे त्याना कळणार नव्हतं.

कारण आता उन्हाळ्याचे दिवस काही पंधरादी सरली की लागणार होती अन् एकदाका कडक उन्हाळा सुरू झाला का मग मात्र लोकांच्या शेतातील कामे आवरती होतील. अन् मग भर उन्हात रोजीरोटी न भेटल्याने खायची वानवा होणार होती. हे भविष्य पारावर गप्पा हाणत असलेल्या लोकांना दिवस नव्हतं. आम्ही हातात असलेल्या गिल्लासातील बुंदी खात तापलेल्या भुईवर फुफाट्यात पाय रोवत चालत होतो.


क्रमशः
भारत लक्ष्मण सोनवणे.

टिप्पण्या

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

गावरहाट भटकंती..!

गावरहाट भटकंती..! आज पहाटेच लवकर शहराचं गाव सोडलं अन् काही कार्यक्रमानिमित्त माझं गाव जवळ केलं. गावात आताश्या माझा फार जीव लागत नाही. गाव, गावातली माणसं आता पूर्वीसारखी राहिली नाही. कौलाची, कुडाची शाकरलेली घरं जमीनदोस्त झाली अन् त्यांच्या जागी शहरातील ईमारतींना लाजवतील अश्या नवीन ईमारती उभ्या राहील्या. गावात आलो मायला कार्यक्रम असलेल्या ठिकाणी भाऊबंधाच्या इथे सोडलं अन् दोन-अडीच तास हातात असल्यानं पायीच गावात एकटा भटकत बसलो. दुपारच्या वेळी गावात कुणी नसतं तसं आजही कुणी नव्हतं एखाद-दुसऱ्या पारावर ओट्यावर म्हाताऱ्या बायका डाळीसाळी,गहू हरभरे निवडत बसल्या होत्या. त्यांच्याशी दहा पाच-मिनिटं गप्पा मारत बसलो, गावची जुनी खोडं मला फार ओळखत नाही. मग माझ्या आज्याचं, आज्जीचं नाव सांगितलं की ओळख पोहचती. त्यांना भेटून सावता माळ्याच्या देवळात जाऊन बसलो दुपारच्या रणरणत्या सावलीच्या आडोश्याला म्हातारी माय माऊली झोपी गेले होते. कुणी गप्पा करत बसले होते. त्यांना भेटून बोलून रामराम, श्याम श्याम केला अन् नदीच्या थडीने फिरत बसलो. शर्टाची विन केलेला, काळी बुट घातलेला कोण हा पोऱ्या म्हणून मासे पकडत असलेली शाळे...

गोष्ट आस्तेचा विषय असलेल्या भाषा,संस्कृती जतन संवर्धनाची..!

गोष्ट आस्तेचा विषय असलेल्या भाषा,संस्कृती जतन संवर्धनाची..!  काही दिवसांपूर्वी जगाच्या पाठीवर एका सभ्यतेचा,संस्कृतीचा अंत झाला "मैन ऑफ द होल" कोण होता ? काय करत होता ? कसं आयुष्य जगत होता ? त्याचं राहणीमान कसं होतं ? हे आपल्याला काही माहीत नाही. अक्षरशः त्याचं नाव काय होतं हे ही आपल्याला माहीत नव्हतं,आपणच त्याला तो खड्डे खोंदायचा म्हणून "मैन ऑफ द होल" हे नाव दिलेलं.जे त्याच्या उभ्या हयातीत त्यालाही माहीत नव्हते. २६ वर्ष तो एकटाच भटकत राहिला अॅमेझोनच्या जंगलात, अनेकदा त्यालाही त्रास देण्यात आला. परंतु जेव्हा ब्राझील सरकारला हे कळले की तो त्या जमातीतील शेवटचा माणूस उरला आहे, तेव्हा मात्र त्याला संरक्षण देण्यात आलं. तो राहत असलेला भाग संरक्षित क्षेत्र म्हणून संरक्षित करण्यात आला. त्याच्या जाती-जमातीतील तो शेवटचा व्यक्ती ज्याला "जगातला सर्वात एकटं राहणारा माणूस" म्हणून ओळखल्या जात असे. २३ ऑगस्टला ब्राझीलमध्ये त्याचे निधन झाले. ब्राझीलच्या जंगलात गेली २६ वर्ष तो एकटा वेगवेगळ्या ठिकाणी राहत होता. अखेर २३ ऑगस्ट रोजी पालापाचोळ्यापासून बनवलेल्या त्याच्य...

Gautala Wildlife Sanctuary आणि बरच काही..!

Gautala Wildlife Sanctuary आणि बरच काही..! खास संपूर्ण महाराष्ट्रातील अनेक पर्यटकांच्या आग्रहास्तव कन्नड तालुक्यातील पर्यटन स्थळांची एकत्रित संपूर्ण माहिती देण्याच्या विनंतीस मान देऊन हा कन्नड तालुक्यातील गौताळा अभयारण्य,कन्नड शहर,अंबाडी प्रकल्प,कालीमठ येथील कालिका माता मंदिर,पितळखोरा लेणी,पाटणा देवी मंदिर,सुरपळा डोंगररांगा,कन्नड चाळीसगाव घाट परिसर या आणि इत्यादी सर्व पर्यटन स्थळांची माहिती एकाच लेखात संकलीत करून देण्याचा प्रयत्न केला आहे..!   औरंगाबादपासून ७५ कि.मी अंतरावर असलेले गौताळा अभयारण्य कन्नड तालुक्यात येते.आपण पावसाळ्यात निसर्गसहलीसाठी,ट्रेकिंगसाठी आवर्जून भेट द्यावं असंच हे अभयारण्य. डोंगरदऱ्यांच्या कपारी,खाणीतून वाट काढत उंचावरुन कोसळणारे धबधबे,पुढे त्याच धबधब्याचे होणारे चंदन नाल्यासारख्या नाल्यात होणारे रूपांतर.उंचच उंच हिरवीगार वनराईने नटलेली डोंगरे डोळ्याचे पारणं फेडतात.पावसाळा लागला की पर्यटनासाठी पर्यटक वर्ग मोठ्या प्रमाणात गौताळा अभयारण्याला भेट द्यायला दरवर्षी येत असतो. आपणही या ठिकाणी एकदा येऊन या ठिकाणाला भेट द्यावी,जेणेकरून निसर्गाने दिलेलं सर्वस...